Celiakia

Opracowanie merytoryczne dr Tomasz Szczepański>. 

    DEFINICJA I PRZYCZYNY

Celiakia (choroba trzewna, sprue nietropikalna) to zapalne schorzenie jelita cienkiego, które niszczy jego błonę śluzową i prowadzi do upośledzonego wchłaniania pokarmów. Choroba wywołana jest nadmierną odpowiedzią immunologiczną organizmu na grupę białek występujących w produktach zbożowych (pszenica, żyto, jęczmień). Przykładem takiego białka jest gluten w pszenicy. 

Choroba trzewna może objawić się w każdym wieku, jednakże częściej występuje u dzieci i osób w piątej dekadzie życia. Zakres prezentowanych objawów celiakii może być różny - od postaci ukrytej (występowanie autoprzeciwciał bez objawów), poprzez postać ubogoobjawową (np. zmęczenie, anemia, afty, zaburzenia neurologiczno-psychiatryczne, próchnica, osteoporoza), do postaci pełnobjawowej (biegunka, wzdęcia, bóle brzucha, spadek masy ciała, niski wzrost, spowolnienie rozwóju dziecka).

Celiakia może przebiegać równolegle z innymi chorobami z grupy schorzeń autoimmunologicznych, np. atopowe zapalenie skóry, dermatitis herpetiformis, cukrzyca typu I, choroba Hashimoto. Odległymi powikłaniami nieleczonej choroby trzewnej są m. in. chłoniaki jelita cienkiego, osteoporoza, upośledzony rozwój dziecka. 

    PRZYKŁADY BADAŃ

Badania laboratoryjne: przeciwciała przeciw transglutaminazie tkankowej (tTg-Ab) klasy IgA, przeciwciała przeciw endomysium (EMA) IgA, przeciwciała antyretikulinowe (ARA), przeciwciała anty-gliadynowe (AGA) IgA i IgG oraz pomocniczo morfologia, rozmaz, żelazo, witamina B12, kwas foliowy, albuminy, białko całkowite, IgA całkowite, wapń, fosfor. 

Gastroskopia: badanie wykonywane w ramach diagnostyki różnicowej dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego; podczas gastroskopii możliwe jest pobranie wycinka na badanie histopatologiczne z błony śluzowej dwunastnicy w kierunku celiakii. 

Densytometria w celu oceny gęstości kości i obecności osteoporozy. 

    LECZENIE I POSTĘPOWANIE

Postępowanie lecznicze w celiakii jest wielopłaszczyznowe. Konieczne jest wyeliminowanie produktów spożywczych zawierających gluten i wdrozenie tzw. diety bezglutenowej. W przypadku niedoborów mikroelementów i witamin stosuje się ich substytucję, np. preparatami żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego, wapnia. Przebieg terapii choroby trzewnej monitoruje się za pomocą seryjnych oznaczeń autoprzeciwciał, np. EMA, tTG.

    LEKARZE

Gastrolog >
Gastrolog dziecięcy >
Choroby wewnętrzne >

Sprawdź wyjątkowy Pakiet 2 w 1: Abonamentową Opiekę Medyczną + Kompleksowy przegląd stanu zdrowia realizowany w Opiece Medycznej Golden Care we Wrocławiu. 

Dziękujemy uprzejmie za przeczytanie artykułu. Napisz do nas, jeśli potrzebujesz zarezerwować konsultację gastrologiczną lub wykonać diagnostykę dolegliwości brzusznych. Zespół lekarzy w Opiece Medycznej Golden Care już od 2011 roku służy pomocą!