Migdałki powiększone

WIĘCEJ O POWIĘKSZONYCH MIGDAŁKACH


Opracowanie merytoryczne dr Tomasz Szczepański

    DEFINICJA I PRZYCZYNY

Migdałki to narządy będące częścią układu immunologicznego. Jako, że leżą w jamie ustno-gardłowej są pierwszym elementem układu, który styka się z różnorodnymi antygenami zewnętrznymi wprowadzanymi do organizmu podczas np. oddychania, czy spożywania pokarmów. W swojej budowie migdałki są podobne do węzłów chłonnych. Z tego powodu, gdy powiększają się migdałki, zwykle powiększeniu ulegają również miejscowe węzły chłonne szyi. 

Przyczyny powiększenia migdałków obejmują ostre i przewlekłe zakażenie bakteryjne, infekcje wirusowe (np. mononukleoza zakaźna), a także alergie i chłoniaki. Infekcja bakteryjna w obrębie gardła i migdałków, wraz z ich powiększeniem oraz wytworzeniem ropnego nalotu na powierzchni zwana jest anginą ropną. Anginę ropną najczęściej wywoluje zjadliwy szczep bakterii paciorkowca beta-hemolizującego.

Niektóre gatunki paciorkowców są wyjątkowo niebezpieczne, w szczególności u dzieci i u osób podeszłym wieku. Przykładem jest bakteria Streptococcus pneumoniae (Pneumokoki), która może wywoływać ciężkie zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz zagrażającą życiu posocznicę.

Nawracające zapalenia migdałków i gardła, a także ich przewlekłe stany zapalne sprawiają, że do krwiobiegu trafia duża ilość kompleksów immunologicznych, które po tym jak osiądą w odległych tkankach organizmu przyciągają leukocyty, a przez to są przyczyną uszkodzeń organów. Proces destrukcji może dotyczyć m. in. zastawek serca, mięśnia serca, nerek, skóry, układu nerwowego.

U dzieci powiększone migdałki mogą przytykać trąbkę słuchową, a przez to być przyczyną przewlekłego zapalenia ucha środkowego, głuchoty oraz wtórnie opóźnienia w rozwoju.

    BADANIA

Badania laboratoryjne: morfologia, rozmaz, OB, CRP, ASO, kreatynina, mocznik, wymaz z migdałków z posiewem bakteriologicznym i antybiogramem, badanie ogólne moczu, przeciwciała anty-EBV (mononukleoza) IgM i IgG, przeciwciała anty-CMV IgM i IgG, badanie przesiewowe na HIV. 
Badania obrazowe: USG migdałków, szyi i węzłów chłonnych, USG echo serca, USG jamy brzusznej, laryngologiczne badanie endoskopowe nosa i gardła.

    POSTĘPOWANIE I LECZENIE

Leczenie anginy ropnej lub powiększonych migdałków nie służy jedynie miejscowemu wyleczeniu, ale również profilaktyce powikłań odległych takich jak uszkodzenie zastawek serca i niewydolność serca, bloki serca i konieczność wszczepienia stymulatora, niewydolność nerek wraz z koniecznością dializ. U dzieci 

Przy powiększeniu migdałków i anginie ropnej warto wykluczyć rzadsze przyczyny, takie jak błonica, infekcja wirusem mononukleozy zakaźnej, wirusem cytomegalii CMV, infekcja HIV. Z kolei przy nawracających zapaleniach gardła lub przewlekłym powiększeniu migdałków nalezy ocenić funkcję serca oraz nerek.

Ostre zapalenia bakteryjne leczy się antybiotykamii, optymalnie po wykonaniu posiewu z antybiogramem. Przy nawracających infekcjach lub przy przewlekle powiększonych migdałkach należy rozważyć usunięcie migdałków, czyli zabieg tonsilektomii.

Z kolei w celu zapobieżenia ciężkim powikłaniom zakażenia pneumokokami należy rozważyć przyjęcie odpowiedniej szczepionki. Więcej o szczepieniach>.

    LEKARZE

Lekarze, u których skonsultować można problem powiększonych migdałków:

Specjalista chorób wewnętrznych >
Laryngolog >


Dziękujemy uprzejmie za przeczytanie artykułu. Napisz do nas, jeśli potrzebujesz zarezerwować konsultację u laryngologa lub wykonać inne badania w związku z chorobą migdałków. Zespół lekarzy w Opiece Medycznej Golden Care już od 2011 roku służy pomocą!