Szczepienia

Zapraszamy do lektury artykułu o szczepieniach, które u dorosłych i nastolatków wykonujemy w Opiece Medycznej Golden Care we Wrocławiu. 

    Czym jest szczepienie.
    Szczepienia zalecane w dobie pandemii Covid.
    Szczepienia w ciąży.
    Szczepienie na Grypę.
    Szczepienie na Pneumokoki.
    Szczepienie na Wirusowe Zapalenie Wątroby.
    Szczepienie na Ospę wietrzną i Półpasiec.
    Szczepienie przeciwko HPV.
    Szczepienie na Tężec.
    Szczepienie na Odrę, Świnkę i Różyczkę.
    Jak umówić się na szczepienie.

Szczepienie to sztuczne wytworzenie odporności przeciwko chorobie zakaźnej poprzez podanie do organizmu nieszkodliwego elementu drobnoustroju wywołującego daną chorobę. Jego celami są zapobieganie zachorowaniu na chorobę zakaźną lub uzyskanie łagodnego jej przebiegu w przypadku zachorowania lub zmniejszenie ryzyka wystąpienia ciężkich powikłań poinfekcyjnych.

W dobie pandemii Covid, Światowa Organizacja Zdrowia WHO oprócz przyjęcia szczepionki przeciw Covid zaleca zaszczepienie się przeciwko grypie oraz Pneumokokom, które zrealizują Państwo bezpiecznie i komfortowo w Opiece Medycznej Golden Care we Wrocławiu.

W ciąży, jeśli brak jest przeciwwskazań, zalecane są szczepienia przeciwko Covid, Grypie oraz Krztuścowi w kontekście ochrony ciężarnej, jak i tzw. parasolowej ochrony noworodka. 

Ciąża jest czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu SARS Covid-19, a szczepienie przeciw Covid ma za zadanie chronić zarówno ciężarną, płód, jak i noworodka po urodzeniu. Kobiety w ciąży mają zwiększone o 100% ryzyko ciężkiego przebiegu choroby i o 70% ryzyko zgonu na Covid w porównaniu do kobiet niebędących w ciąży. Podobny cel ochrony zarówno ciężarnych, jak i noworodków przyświeca szczepieniu przeciw grypie.

Z kolei szczepienie przeciw krztuścowi ma głównie na celu wytworzenie i przekazanie płodowi przeciwciał ochronnych tak, aby w początkowych kilku tygodniach życia ochronić noworodka przed potencjalnie śmiertelną chorobą jaką jest krztusiec. 

Szczepionki przeznaczone do szczepienia kobiet w ciąży to m.in. Comirnaty przeciw Covid-19; Vaxigrip Tetra stosowana jednodawkowo już od I trymestru ciąży przeciw grypie; Boostrix stosowana jednodawkowo od II trymestru ciąży przeciw krztuścowi, tężcowi oraz błonicy.

SZCZEPIENIE NA GRYPĘ

    DLACZEGO WARTO SZCZEPIĆ SIĘ NA GRYPĘ
Celem szczepienia przeciw grypie jest zapobieżenie zachorowaniu lub ciężkim powikłaniom pogrypowym takim jak zapalenie mięśnia serca z wtórną jego niewydolnością, zagrażające życiu zapalenie płuc, zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie nerwów obwodowych z niedowładem,  zapalenie nerek, poronienie. Należy ponadto wiedzieć, iż infekcja grypowa może być czynnikiem torującym dla nadkażeń poważnymi bakteriami, w tym meningokokami. 

    WSKAZANIA DO SZCZEPIENIA NA GRYPĘ 
W przypadku braku przeciwwskazań, sezonowemu szczepieniu na grypę mogą poddawać się prawie wszyscy. W szczególności szczepienie zalecane jest pacjentom z chorobami przewlekłymi (np. choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca, niewydolność oddechowa, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc, cukrzyca, niewydolność nerek, choroby onkologiczne); osobom pracującym w skupiskach ludzkich (np. szkoły, sklepy, supermarkety, komunikacja, korporacje, biura, szpitale); kobietom planujacym ciążę; w ciąży w celu ochrony ciężarnej i noworodka; pacjentom w podeszłym wieku; osobom często podróżującym komunikacją zbiorową, w szczególności międzynarodową. 

    KTÓRA SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE 
Istnieje kilka rodzajów szczepionek przeciw grypie. W Centrum Medycznym Golden Care we Wrocławiu szczepienie przeciw grypie wykonujemy od wielu lat 4-walentną szczepionką VaxiGrip Tetra. Jest to szczepionka zawierająca inaktywowany, rozszczepiony wirion. W każdym sezonie jesienno-zimowym używane są nowe serie szczepionek. Szczepionkę można stosować w ciąży, a także łączyć ze szczepieniem przeciw Covid oraz przeciw Pneumokokom.

    CZYM SĄ PNEUMOKOKI
Pneumokoki, czyli bakterie z gatunku Streptococcus pneumoniae, to wyjątkowo zjadliwe drobnoustroje, które w przypadku osłabienia odporności u pacjentów pediatrycznych, a także u dorosłych, w szczególności przy towarzyszących chorobach przewlekłych, mogą wywołać ciężkie zapalenia płuc, opon mózgowo-rdzeniowych oraz zagrażającą życiu posocznicę. Pneumokoki są bakteriami, które w populacji ludzkiej są szeroko rozpowszechnione. Można się nimi zakazić drogą kropelkową lub poprzez kontakt bezpośredni.

   WSKAZANIA DO SZCZEPIENIA NA PNEUMOKOKI
U dorosłych szczepienie przeciw Pneumokokom wskazane jest u osób powyżej 50 rż, a także u pacjentów z przewlekłymi schorzeniami płuc, w tym z astmą i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, u osób palących papierosy; z przewlekłą niewydolnością krążenia; z przewlekłymi chorobami wątroby oraz nerek; z zaburzeniami odporności, w tym zakażonych HIV, u pacjentów bez śledziony oraz u bliskich i współdomowników osób z grup ryzyka, czyli np. u rodziców wcześniaków, noworodków, niemowląt i małych dzieci, gdyż pacjenci pediatryczni należą do grupy ryzyka inwazyjnej choroby pneumokokowej.  

   SZCZEPIONKA PRZECIW PNEUMOKOKOM
U osób dorosłych, w tym wieku podeszłym, stosuje się skoniugowaną 13-walentną szczepionkę o nazwie Prevenar 13. W większości przypadków stosuje się jednorazowe podanie szczepionki. Można ją stosować równocześnie z większością innych szczepionek, w tym razem ze szczepionką na grypę.

   CZYM JEST WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY
Zapalenie wątroby jest poważną chorobą, której konsekwencjami w zależności od czynnika wywołującego oraz od stadium choroby mogą być żółtaczka, zagrażające życiu stany takie jak zatrucie mózgu (tzw. encefalopatia wątrobowa), obrzęki, krwawienia i krwotoki, rak wątroby. 

Istnieją różnorodne wirusy wywołujące zapalenie wątroby. W chwili obecnej dostępne są szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (HAV) oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (HBV). Niestety nie istnieje szczepionka przeciwko najpoważniejszemu wirusowi WZW typu C (HCV).

Drogą zakażenia wirusem HAV jest droga fekalno-oralna. Z tego względu szczepionka wskazana jest dla podróżujących do krajów rozwijających się, a także dla osób pracujących z żywnością, w zakładach gospodarki odpadami, u pracowników medycznych, przedszkoli i szkół. 

Do zakażenia wirusem HBV dochodzi z kolei drogą parenteralną, np. poprzez zranienie przedmiotem zakażonym wirusem oraz drogą płciową. Z tego powodu wskazania do zaszczepienia przeciw WZW typu B obejmują praktycznie wszystkich, u których brak przeciwwskazań. Szczególne wskazania do zaszczepienia obejmują personel medyczny, personel zakładów opieki zdrowotnej, służby mundurowe, fryzjerów, pacjentów z chorobami przewlekłymi oraz każdego pacjenta poddającego się planowemu zabiegowi chirurgicznemu.

   SZCZEPIONKI PRZECIW WZW typu A, B, D.
Dostępne preparaty do zaszczepienia przeciwko WZW typu A u dorosłych to Havrix Adult oraz Avaxim 160U, które zawierają inaktywowanego wirusa. Podaje się je w dwóch dawkach w odstępach 6-12 miesięcy.

Szczepienie przeciw WZW typu B obejmuje podanie trzech dawek, zwykle w odstępach jednego i sześciu miesięcy. Dostęne preparaty antygenów rekombinowanych to Engerix B i Euvax B. Uwaga, szczepienie przeciw WZW B chroni również przeciw WZW typu D.

Istnieje również szczepionka dla dorosłych obejmująca uodparnianie na oba wirusy WZW A oraz WZW B o nazwie Twinrix Adult, która stosowana jest zwykle w schemacie 0-1-6 miesięcy. 

    CZYM SĄ OSPA WIETRZNA I PÓŁPASIEC
Wirus VZV, czyli wirus ospy wietrznej i półpaśca, to bardzo zakaźny czynnik chorobotwórczy rozprzestrzeniający się drogą kropelkową, który przy pierwszym zakażeniu wywołuje ospę wietrzną, zwyczajowo nazywaną wiatrówką. Jest chorobą zwykle okresu dziecięcego. Charakteryzuje się m.in. występowaniem na skórze wysypki pęcherzykowej, czasem pozostawiającej blizny. U części pacjentów może dawać ciężkie powikłania pod postacią zapalenia mózgu, opon mózgowo-rdzeniowych, płuc oraz szpiku. U dorosłych obserwuje się cięższy przebieg choroby. Jest  również poważnym zagrożeniem dla kobiet w ciąży i noworodków, a także dla pacjentów po przeszczepach, leczonych sterydami i innymi lekami obniżającymi odporność. 

Po pierwotnym przechorowaniu ospy wietrznej wirus pozostaje w organizmie człowieka w uśpieniu. W przypadku obniżenia oporności choroba nawet po kilkudziesięciu latach może nawrócić pod postacią półpaśca; bolesnej wyspypki wzdłuż nerwów. W przypadku zajęcia nerwów twarzy może dojść do uszkodzenia oka. 

   WSKAZANIA DO SZCZEPIENIA NA WIATRÓWKĘ
Na ospę wietrzną,czyli wiatrówkę, szczepione obowiązkowo są m.in. dzieci uczęszczające do żłobków oraz przebywające w domach dziecka, a poza tym dzieci z ciężkimi zaburzeniami odporności. W wieku dorosłym szczepienie przeciw ospie wietrznej jest zalecane wszystkim, którzy w przeszłości nie byli szczepieni przeciw wirusowi VZV lub osobom, które nie przechorowały wiatrówki, w szczególności kobietom planującym ciążę. 

   SZCZEPIONKA PRZECIW OSPIE WIETRZNEJ
Dostępna w Polsce szczepionka przeciw wirusowi ospy wietrznej i półpaśca Varilrix, jest szczepionką zawierającą żywego, osłabionego (atenuowanego) wirusa. Preparat podaje się w dwóch dawkach w odstępie 6 tygodni. Szczepionki nie stosuje się w ciąży, a po zaszczepieniu należy unikać przez 1 miesiąc zajścia w ciążę. Preparat można stosować u dzieci matek w ciąży.

   CZYM JEST WIRUS HPV
Wirus brodawczaka ludzkiego HPV, którym można się zakazić poprzez bezpośredni kontakt oraz drogą płciową, jest przyczyną powstawania różnorodnych patologii skóry i błon śluzowych, zarówno łagodnych jak i złośliwych, w tym kurzajek, brodawek, kłykcin, stanów przednowotworowych oraz raków w obrębie dróg płciowych, a także jamy ustnej, górnych dróg oddechowych oraz skóry. Zakażenie HPV jest najczęstszą chorobą przenoszoną drogą płciową. 

   WSKAZANIA DO SZCZEPIENIA PRZECIW HPV
Wskazaniem do szczepienia przeciw wirusowi HPV jest profilaktyka raka szyjki macicy, stanów przedrakowych szyjki macicy, raka sromu, raka prącia, raka odbytu, brodawek i kłykcin narządów płciowych, niektórych raków jamy ustnej, gardła i krtani. Rak szyjki macicy jest drugim pod względem częstości  występowania nowotworem złośliwym u kobiet.

   SZCZEPIONKA PRZECIW HPV
Istnieje kilka szczepionek przeciwko HPV, które różnią się ilością serotypów wirusa, przeciw którym są skierowane. Szczepionka Gardasil 9 jest preparatem rekombinowanym, zawierającym wysokooczyszczone cząstki wirusopodobne, a jego działanie jest skierowane przeciwko serotypom wirusa 16, 18, 45 (z największym potencjałem onkogennym) oraz 6, 11, 18, 31, 33, 52. Szczepionka chroni przed typami wirusa, które wywołują 90% przypadków raka szyjki macicy. Przeznaczona jest dla osób od 9 rż. U osób przed 15 rż stosuje się ją zwykle w schemacie dwudawkowym 0-6 miesięcy. U osób powyżej 15 rż stosuje się ją w schemacie trójdawkowym 0-2-4 miesiący. Największy benefit z wakcynacji mają osoby młode zaszczepione jeszcze przed rozpoczęciem współżycia płciowego. Preparatu nie stosuje się w trakcie ciąży.

   CZYM JEST TĘŻEC
Tężec (ang. tetanus) to choroba wywołana toksynami laseczki tężca (Clostridium tetani); bakterii beztlenowej, której zarodniki występują w glebie. Do zakażenia człowieka dochodzi zwykle poprzez zanieczyszczenie głębokiej rany, w której panują warunki beztlenowe. Rozwijające się z zarodników bakterie produkują liczne toksyny, z których tetanospazmina wnika do nerwów obwodowych i nimi dociera do ośrodkowego układu nerwowego wywołując m.in. ciężki spazm ciała, zaburzenia pracy serca, a w rezultacie śmierć. Na tężec narażeni są szczególnie ogrodnicy, rolnicy i osoby obcujące z koniami, które to są rezerwuarem bakterii. 

   SZCZEPIONKA PRZECIW TĘŻCOWI
Szczepienia przeciwko tężcowi należą do szczepień obowiązkowych w kontekście faktu, iż każde zranienie powłok skórnych niesie ze sobą potencjalne ryzyko zakażenia tężcem, a same bakterie występują powszechnie w przyrodzie.

Wakcyna przeciw tężcowi zawiera inaktywowaną i oczyszczoną toksynę, tzw. toksoid tężcowy. Szczepienie u dzieci jest realizowane zwykle za pomocą preparatów skojarzonych obejmujących tężec, błonicę i krztusiec w 2, 3-4, 5-6, 16-18 miesiącu życia, a następnie dawkami przypominającymi w wieku 6 i 14 lat.

Ze względu na fakt, iż odporność poszczepienna przeciwko tężcowi zmniejsza się z czasem, także u dorosłych zaleca się doszczepianie co 10 lat, zwykle szczepionką o typie dTap, która oprócz toksyny tężcowej zawiera obniżoną ilość antygenów błonicy i bezkomórkowego krztuśca; pacjenci z przeciwwskazaniem do krztuśca otrzymują szczepionkę o typie dT. Przykładem preparatu dTap jest Boostrix, a preparatu dT jest Clodivac.

   ODRA, ŚWINKA I RÓŻYCZKA
Są to poważne choroby wirusowe, głównie wieku dziecięcego. Dzięki powszechnym szczepieniom obecnie występują w Polsce stosunkowo rzadko. Odra najczęściej jako infekcja zawleczona z krajów, gdzie występuje niska wyszczepialność przeciwko chorobie. Pomimo to ryzyko zarażenia odrą, świnką i różyczką pozostaje realne, w szczególności w kontekście spadającego ogólnego odsetka zaszczepionej populacji dziecięcej. 

Każda z wymienionych chorób może być przyczyną poważnych powikłań. I tak odra może wywołać zapalenie mózgu, utratę słuchu, ślepotę, ciężkie zapalenie płuc. Świnka z kolei zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie serca, trzustki, zapalenie jąder i bezpłodność u mężczyzn. Różyczka natomiast wywołuje ciężkie uszkodzenia płodów.

   SZCZEPIONKA NA ODRĘ, ŚWINKĘ I RÓŻYCZKĘ
Szczepienie przeciw Odrze, Śwince i Różyczce znajduje się w kalendarzu obowiązkowych i darmowych szczepień dla dzieci. Wykonuje się je przy pomocy skojarzonej szczepionki, którą podaje się w dwóch dawkach, pierwszą w 13-15 miesiącu życia, a drugą zwykle w wieku 6 lat. W wieku dorosłym wakcynację zaleca się u osób, które w dzieciństwie nie były szczepione przeciw tym chorobom lub zaszczepione zostały tylko jedną dawką, a także młodym kobietom pracującym z dziećmi, w szczególności niezaszczepionym kobietom planującym ciążę oraz młodym mężczyznom. U dorosłych podaje się dwie dawki w odstępie co najmniej 4 tygodni.

Szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce są preparatami zawierającymi żywe inaktywowane (atenuowane) wirusy. Szczepionki nie stosuje się w ciąży, a po zaszczepieniu należy unikać przez 1 miesiąc zajścia w ciążę. Przykładem preparatu jest Priorix.

Sprawdź również wyjątkowy pakiet 2 w 1: Abonament Opieki Medycznej + Kompleksowy Przegląd Zdrowia. Stworzony przez lekarzy praktyków dla Pacjentów Golden Care, Przyjacioł oraz Rodzin. Zawiera nielimitowane badania USG, a także TK, MRI i badania laboratoryjne. Teraz dostępny dla Pacjentów Golden Care w korzystnej cenie.

Dziękujemy za przeczytanie artykułu. W celu rejestracji osoby dorosłej lub nastolatka na szczepienie przeciw grypie, pneumokokom lub innej chorobie prosimy o kontakt telefoniczny lub poprzez formularz na niniejszej stronie, a następnie o potwierdzenie uzgodnionego terminu poprzez wniesienie wstępnej opłaty poniżej.