Rak nerki

    DEFINICJA  I EPIDEMIOLOGIA

Guzy nerki, profesjonalnie nazywane zmianami ogniskowymi w nerkach, mogą być zmianami nienowotworowymi (np. torbiele, pseudoguzy) lub nowotworowymi. Nowotwory z kolei mogą być niezłośliwe lub złośliwe. Najczęstsze nowotwory niezłośliwe to angiomyolipoma oraz oncocytoma. Nowotwory złośliwe, czyli raki nerek, obejmują takie jednostki chorobowe, jak rak jasnokomórkowy, rak brodawkowaty, rak chromofobowy, rak urothelialny. Raki nerek pod względem częstości występowania zajmują 8-smą pozycję w populacji męskiej i 10-tą w populacji żeńskiej. U mężczyzn zwykle występują po 45 rż, a u kobiet po 55 rż. Rak nerki nieleczony lub wykryty w późnym i zaawansowanym stadium jest chorobą śmiertelną.

    PRZYCZYNY

Przyczyny raka nerki obejmują palenie papierosów, ekspozycje na chemikalia, przewlekłe choroby nerek, obciążenie rodzinne, niektóre choroby uwarunkowane genetycznie (np. zespół Hippel-Lindau). Rak nerki częściej występuje u osób z otyłością.

    OBJAWY

We wczesnym stadium rak nerki może nie dawać żadnych dolegliwości lub być skąpo objawowy. W stadium zaawansowanym najczęstszymi objawami są krwiomocz, ból w okolicy lędźwiowej, utrata apetytu i masy ciała, ogólne osłabienie i zmęczenie, nocne poty. Wyczuwalny palpacyjnie poprzez powłoki brzucha guz jest objawem bardzo zaawansowanej choroby.

Niespecyficzne nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych, które sugerować mogą raka obejmują niski poziom hemoglobiny, żelaza i ferrytyny, podwyższone wartości OB, wapnia oraz TIBC.

    BADANIA DIAGNOSTYCZNE

Podstawowym obrazowym badaniem diagnostycznym, podczas którego zwykle rozpoznaje się guzy i raki nerek jest badanie USG jamy brzusznej. Po wstępnym rozpoznaniu guza nerki w celu określenia jego charakteru i oceny zaawansowania choroby wykonuje się zwykle rozszerzone, komplementarne badania obrazowe w postaci tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, PET, scyntygrafii kości i RTG. W części przypadków wykorzystuje się również metodę USG z kontrastem (CEUS). Biopsja samego guza w nerce zwykle nie jest przeprowadzana.

W ramach przygotowania do leczenia, operacji oraz znieczulenia wykonuje się także badania laboratoryjne z krwi.

    LECZENIE RAKA NERKI

Podstawą leczenia raka nerki jest operacja usunięcia guza. W zależności od jego rozmiaru wykonuje się wyłuszczenie guza lub klinową resekcję, częściowe usunięcie nerki z guzem (częściową nefrektomię) lub radykalną nefrektomię. Jeśli możliwe usuwa się również lokalne węzły chłonne. W przypadku dużych i zaawansowanych nowotworów przeprowadza się zabiegi cytoredukcyjne.

Radioterapia oraz klasyczna chemioterapia w raku nerki mają ograniczoną skuteczność i zastosowanie. W przypadku choroby rozsianej stosowane są leki immunologiczne niwolumab oraz ipilimumab, a także leki antyangiogenne, np. inhibitor kinaz tyrozynowych kabozantynib. 

Niwolumab jest przeciwciałem przeciw immunoregulatorowym receptorom PD-1 (ang. programmed death-1) na powierzchni limfocytów T; po aktywacji przez lek tychże recptorów dochodzi do aktywacji limfocytów T i odpowiedzi immunologicznej przeciwko komórkom nowotworowym.

Ipilimubab jest przeciwciałem blokującym antygen CTLA-4 (ang. cytotoxic T lymphocyte associated antigen 4); lek powoduje zwiększenie aktywności limfocytów przeciwko komórkom rakowym.

   ROKOWANIE W RAKU NERKI

Rokowanie w raku nerki jest ściśle związane z rozmiarem guza podczas rozpoznania choroby oraz obecnością przezrzutów. Zasadą jest, że im mniejszy guz tym rokowanie jest lepsze. Szczególną sytuacją jest przypadkowe wykrycie niewielkiego i bezobjawowego guza nerki w rutynowym badaniu USG; w takiej sytuacji pacjenci mają najlepsze rokowanie.

   PROFILAKTYKA RAKA NERKI

W celu zmniejszenia prawdopodobieństwa zachorowania oraz w celu wykrycia ewentualnej choroby na wczesnym, wyleczalnym etapie należy nie palić papierosów i unikać dymu tytoniowego, chronić się przed narażeniem na toksyny, utrzymywać prawidłową masę ciała, po konsultacji z lekarzem przeprowadzać okresowe badania USG brzucha i nerek. 

Dziękujemy uprzejmie za przeczytanie artykułu. Napisz do nas, jeśli potrzebujesz zarezerwować konsultację u urologa, wykonać badanie USG nerek lub kompleksowy przegląd stanu zdrowia. Zespół lekarzy w Opiece Medycznej Golden Care od 2011 roku służy pomocą!