Rak jelita grubego

    DEFINICJA I EPIDEMIOLOGIA
Rak jelita grubego jest drugim pod względem częstości nowotorem złośliwym w populacji ogólnej. Pod względem histopatologicznym ok. 85% przypadków stanowią gruczolakoraki (adenocarcinoma), które rozwijają się na podłożu polipów jelita, a w pozostałych przypadkach są to raki słabo lub niezróżnicowane, o gorszym rokowaniu. Nieleczony lub późno wykryty / zaawansowany rak jelita grubego jest chorobą śmiertelną.

    PRZYCZYNY
Przyczyny raka jelita grubego obejmują zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Do uznanych czynników ryzyka raka zalicza się obciążenie rodzinne, obecność polipów w jelicie, rodzinne zespoły polipowatości, przewlekłe stany zapalne jelita grubego, niską aktywność fizyczną, dietę bogatą w tłuszcze, węglowodany i czerwone mięso, otyłość, dietę ubogobłonnikową oraz przewlekłe zaparcia.

    OBJAWY
Objawy raka zależą od jego lokalizacji w jelicie grubym oraz od stopnia zaawnsowania. Raki we wczesnym stadium są zupełnie bezobjawowe. Raki w stadium pośrednim mogą być wykryte w badaniach laboartoryjnych, lecz czułość tychże badań jest ograniczona. Przykładami badań są morfologia krwi obwodowej, żelazo, TIBC, ferrytyna, CEA, krew utajona w stolcu. Raki w stanie zaawansowanym mogą wywoływać różnorodne objawy, w tym dyskomfort i ból w jamie brzusznej, zmiana rytmu wypróżnień, krew w stolcu, niedrożność przewodu pokarmowego, chudnięcie, duszność, wyniszczenie.

    ZAPOBIEGANIE
Zapobieganie w kontekście badań profilaktycznych polega przede wszystkim na przeprowadzaniu profilaktycznej kolonoskopii, czyli endoskopowego badania jelita grubego, od 50 roku życia co 5 lat lub wcześniej w przypadku obciążenia rodzinnego albo obecności istotnych czynników ryzyka. Należy również pamiętać o konieczności prowadzenia higienicznego trybu życia, w tym stosowaniu zdrowej diety oraz zapobieganiu otyłości.

    BADANIA DIAGNOSTYCZNE
Obrazowe badania diagnostyczne w przypadku raka jelita grubego obejmują kolonoskopię (badanie endoskopwe całego jelita grubego) i sigmoidoskopię (badanie endoskopowe końcowej części jelita grubego), badanie USG jamy brzusznej oraz badanie USG z kontrastem (CEUS), badanie tomografią komputerową różnych obszarów ciała, badanie rezonansem magnetycznym głowy, PET, RTG klatki piersiowej. 

    LECZENIE
Podstawą leczenia raka jelita grubego jest zabieg operacyjny polagający na usunięciu odcinka jelita z guzem wraz lokalnymi węzłami chłonnymi. W części przypadków, gdy nie jest możliwe zespolenie końców jelita wykonuje się wyłonienie stomii na powłokach brzucha. U wyselekcjonowanych pacjentów z obecnością pojedynczych przerzutów w wątrobie przeprowadza się resekcję przerzutu lub inny zabieg ablacyjny niszczący guz. Chemioterapię uzupełniającą stosuje się w przypadku obecności przerzutów w węzłach chłonnych i odległych obszarach ciała. Radioterapia stosowana jest w przypadku raka odbytnicy.

Rokowanie w leczeniu raka jelita grubego zależy przede wszystkim od stadium, w którym zostanie on wykryty, tj. im wcześniej, tym rokowanie jest lepsze i z tego względu optymalnym celem postępowania powinna być profilaktyka, czyli wykrycie stanu przednowotworowego w postaci polipa, którego można łatwo usunąć.

    BADANIA KONTROLNE PO LECZENIU
Po operacji raka jelita grubego pacjenci są monitorowani co 3-6 miesięcy przez pierwsze dwa lata, a następnie już rzadziej aż do piątego roku po zabiegu. 

Badania profilaktyczne ratują życie! Dlaczego? Gdyż pozwalają wychwycić czynniki ryzyka nowotworu lub wykryć go we wczesnym, całkowicie wyleczalnym stadium.

Dziękujemy uprzejmie za przeczytanie artykułu. Napisz do nas, jeśli potrzebujesz zarezerwować konsultację u gastrologa, wykonać badanie kolonoskopowe lub kompleksowy przegląd stanu zdrowia. Zespół lekarzy w Opiece Medycznej Golden Care od 2011 roku służy pomocą!